Sau thành công bước đầu với những máng bương hứng nước mưa trên mái hiên nhà, Tí dần định hình một kế hoạch táo bạo: dẫn nước từ suối về làng. Nghĩ là làm, Tí dành thời gian quan sát kỹ địa hình và dòng chảy của suối nước. Bên cạnh công việc xách nước hàng ngày từ suối về làng, Tí luôn chú ý quan sát dòng chảy, anh cố gắng đi khảo sát dọc theo dòng suối và dần vẽ lại bản đồ địa hình của toàn bộ khu vực suối và ngôi làng. Theo ước tính của Tí, muốn để nước tự động chảy về làng theo máng nước, anh sẽ phải đặt máng ở một điểm trên dòng chảy của suối và cao hơn ngôi làng. Nếu tính theo đường chim bay, vị trí đặt máng nước thích hợp nhất trên dòng suối về đến ngôi làng ước chừng trên mười cây số. Tuy nhiên thực tế là sẽ không thể xây dựng một đường dẫn như vậy, vì con đường thẳng đó sẽ phải đi xuyên qua những vách núi đá cheo leo hiểm trở, chưa kể rằng đá núi ở đó rất cứng, nếu mắc đường máng qua đó sẽ gặp nhiều rủi ro, thậm chí ngay cả khi đã mắc xong các máng dẫn, nếu cần sửa chữa hay bảo dưỡng cũng rất khó khăn.
Sau khi cân nhắc nghĩ, Tí quyết định chọn một đường đi khác cho hệ thống máng nước, chấp nhận đi đường vòng để né tránh những núi đá, đổi lại quãng đường đi của máng nước dài gấp 2 lần. Chậm nhưng chắc, mỗi ngày đi xách nước, Tí đánh dấu những cột mốc, rồi từ từ khảo sát đất đá tại những cột mốc đó. Ngày đi xách nước, tối về Tí suy nghĩ và tính toán hao phí sức lao động, thời gian và các vật liệu cần thiết. Sau 2 năm vừa tích cực xách nước kiếm tiền, lại vừa đo đạc, dò xét, tính toán các phương án triển khai, cuối cùng Tí đã tìm ra được phương án khả thi nhất. Tuy nhiên, Tí cũng biết rằng nếu chỉ có một mình mình thì rất khó để thực hiện, hơn nữa dù có tự làm được đi nữa, cũng phải mất ít nhất 20 năm làm việc ròng rã. Một kế hoạch khác nhen nhóm trong đầu Tí…
Suốt mấy ngày trời mưa rả rích, Tí và Tèo đều không thể ra suối lấy nước. Tí rủ Tèo trưa mai qua nhà mình nhâm nhi vài chén rượu với cá tươi nướng. Tèo vui vẻ nhận lời ngay, và ngay sáng hôm sau Tèo đội mưa sang nhà Tí để làm cơm cùng bạn. Tèo rủ Tí cùng xuống suối câu cá, nhưng Tí nói rằng có sẵn cá tươi rồi không cần phải ra tận bờ suối để bắt cá. Tèo còn đang ngạc nhiên thì Tí ra hiệu bảo Tèo đi theo mình. Dẫn Tèo ra sau nhà, Tí chỉ vào một bể nước nhỏ do Tí xây riêng và nói “Cá ở trong đó”. Tèo bước lại gần nhìn vào bể, quả nhiên trong bể cá này có rất nhiều cá tươi đang bơi. Tèo và Tí cùng bắt cá rồi nhóm lửa nướng cá. Ngày trơi mưa rả rích, nhâm nhi rượu ngon với cá tươi đúng là một thú vui. Trong bữa ăn, Tèo và Tí nói chuyện rất thân tình. Tèo ăn cá nhận ra ngay sự lạ nên không ngần ngại hỏi Tí:
– Tí này, đây không phải là cá suối sao?
– Anh bạn tôi quả là sành ăn, đây đúng là cá bắt ở con suối mà tôi và anh vẫn đi xách nước đấy. Tí đáp lời.
– Vậy anh làm sao lại có nhiều cá tươi như vậy?
– Cái bể kia tôi xây từ trước, ngày nào ra suối mà bắt được cá nhỏ tôi đều mang về nuôi trong bể để ăn dần.
– Chà ý kiến hay đấy, nhưng mà nước trong bể thì sao, không phải anh cũng xách từ suối về đấy chứ?
– À, tất nhiên là không rồi. Không phải là nước xách được bao nhiêu tôi và anh đều bán hết cho dân làng đây sao?
– Vậy anh làm cách nào hay vậy?
Tí vừa đứng dậy vừa bảo với Tèo: – Anh đứng dậy, đi theo tôi, tôi cho anh xem cái này
Tèo thấy vậy, liền đứng dậy đi theo ngay. Tèo thấy Tí vào trong buồng lấy ra mấy cái máng tre. Tí nhanh chóng ghép các máng tre vào các móc nối đã làm sẵn dưới mái tranh, một máng trong đó được bắc nối vào bể nước hồi nãy Tí và Tèo bắt cá. Quả nhiên chỉ lát sau, nước mưa chảy trên mái tranh được hứng hết bởi các máng tre và chảy vào bể, chỉ loáng sau bể đã đầy nước. Tèo thấy vậy reo lên vui sướng:
– Tí ơi, anh thông minh thật đấy. Hôm nào sang nhà chỉ tôi cách này với nhé. Tôi cũng muốn làm một cái bể nuôi cá như anh.
Tí đáp lại: – Không cần đâu anh Tèo, bể cá này dư đủ nuôi cá cho cả tôi và anh rồi. Nhưng tôi và anh sẽ làm một cái bể khác lớn hơn để chứa nước bán cho dân làng.
Tèo nghe thấy vậy bèn hỏi lại:
– Tí này, anh có đùa với tôi không đó? Đâu phải ngày nào cũng có mưa cho anh hứng nước, và mái nhà tôi và mái nhà anh thì hứng được bao nhiêu nước cơ chứ.
Tí cười và đáp:
– Tèo ơi, đâu nhất thiết phải lấy nước trên trời?
– Ý anh là sao cơ, càng nói tôi càng không hiểu?
– Thế bình thường tôi và anh lấy nước từ đâu để bán cho dân làng
Suy nghĩ lát, Tèo ngạc nhiên hỏi tiếp”
– Ý anh là ta sẽ lấy nước từ suối vào bể bằng các máng tre này hay sao?
Tí bật cười lớn:
– Ha ha, anh Tèo hiểu ý tôi rồi đó!
Tèo hơi ngạc nhiên:
– nhưng mà, nhưng mà …
Tí vừa kéo tay Tèo vào nhà vừa nói “không như nhị gì cả, vào đây tôi cho anh xem”. Tèo và Tí lại ngồi xuống mâm, Tí rót rượu cho Tèo rồi nói với Tèo về kế hoạch mình đã ấp ủ mấy năm nay. Đoạn Tí đứng dậy, chạy vào nhà lấy ra một loạt bản vẽ sơ đồ dòng suối và ngôi làng và chỉ cho Tèo xem về hệ thống đường ống nước mà mình thiết kế. Tèo càng nghe càng thấy phấn chấn. Uống một hơi hết chén rượu, Tèo cất tiếng: – Cứ thế đi Tí, tôi không mưu trí như anh, nhưng yên tâm là tôi khỏe hơn anh nhiều, chúng ta cùng nhau làm…
Những ngày sau đó, Tèo và Tí đều hăng say. Mỗi sáng cả hai đều ra suối xách nước về bán, mỗi chiều hai người bạn lại cùng nhau xây dựng đường dẫn nước. Tèo có sức vóc, anh nhận phần đào đất, xúc đất. Tí thiết kế, tính toán các vị trí và lắp đặt các máng nước. Cứ như thế, ngày tháng trôi mau. Chỉ sau 5 năm làm việc, Tí và Tèo đã đón nhận dòng nước mát từ suối chảy về. Kể từ đó hai người bạn không còn phải vất vả đi xách từng xô nước nặng nhọc nữa. Cuộc sống những ngày trung niên đến cuối đời, Tí và Tèo đều thảnh thơi, vui vẻ. Đó là phần thưởng xứng đáng cho những suy nghĩ táo bạo, sự tính toán chi tiết, và đặc biệt là tinh thần đoàn kết. Tí luôn khen ngợi Tèo, cảm ơn Tèo vì nhờ có sức vóc của Tèo mà chỉ mất 5 năm để hoàn thành đường ống nước, thay vì 20 năm như dự tính ban đầu. Tèo cũng vậy, hết lời ca ngợi sự mưu trí khôn ngoan của Tí, nhờ có Tí mà Tèo có thể thảnh thơi những ngày tháng tuổi già. (Hết)
