Xã hội ngày nay khác rất nhiều so với những thế kỷ trước. Đời sống con người thời đại sau dường như luôn tốt hơn của thời đại trước. Từ thế kỷ 18, Adam Smith đã viết trong tác phẩm kinh điển của mình, tác phẩm về sau được coi như thánh kinh của kinh tế học hiện đại rằng: Một người lao động bình thường trong thế kỷ 18 cũng được hưởng thụ những tiện nghi nhiều hơn một vị tù trưởng đứng đầu xã hội trong thời kỳ bộ lạc. Đó là lời nhận xét của một nhân vật đã cách thế giới đương đại gần 3 thế kỷ, và nếu như so sánh thế giới trong khoảng 100 năm trở lại đây với thế giới thời kỳ vài nghìn năm về trước sẽ thấy sự chênh lệch đến mức nào.
Không nói đến những thời đại quá xa xôi, mà nay đã không còn dấu vết chính thống trong dòng lịch sử. Các nhà huyền học hiện đại nói khá nhiều về những nền văn minh bí ẩn, cách thế giới ngày nay hàng vạn năm với những công nghệ vượt xa con người hiện đại. Tuy nhiên, đó đều chỉ là những truyền thuyết mơ hồ, không có một tư liệu lịch sử nào, hay một chứng cứ khảo cổ nào. Dòng lịch sử mà con người thời nay lưu trữ, ghi chép lại những sự kiện có thật, có cả những bằng chứng lịch sử chứng minh nó. Và theo đúng như dòng lịch sử này, nền công nghệ của loài người ngày một tăng tiến thêm, người hiện đại dường như đã làm chủ thế giới. Thời đầu công nguyên, để có được những điều kiện sống tối thiểu, con người phải vất vả lao động. Trình độ của con người khi đó kém cỏi đến nỗi ngay cả những người giàu có nhất, quyền lực nhất cũng chỉ có thể hưởng thụ những tiện nghi vật chất còn kém xa so với người nghèo trong thế kỷ 21.
Sự khác biệt này tuyệt đại đa số là bắt nguồn từ lý do công nghệ. Qua thời gian, con người học được những kinh nghiệm trong tự nhiên, và từ đó đúc rút thành kiến thức khoa học, những kiến thức khoa học này chuyển hóa thành nền tảng công nghệ, chính công nghệ đã cải biến đời sống cho con người. Và sẽ không phải quá lời khi nói rằng, sự tiến bộ của loài người, sự tiến hóa của các hình thái xã hội có khởi nguồn từ nền công nghệ. Sự phát triển của khoa học, sự mở rộng của kho tri thức nhân loại cũng đồng nghĩa với việc mê tín dị đoan bị thu hẹp lại. Vài nghìn năm trước, con người ta sợ hãi khi trông thấy sấm chớp, nhưng ngày hôm nay đứa trẻ lớp 1 cũng hiểu rằng sấm chớp chỉ là một hiện tượng tự nhiên. Vì hiểu được quy luật tự nhiên đó, người ta sử dụng chính những quy luật này để mà chiến thắng tự nhiên. Sấm chớp thì đã có cột thu lôi, hạn hán lũ lụt thì chỉ cần xây đê xây đập, và sau đó nữa là xây nhà máy thủy điện, vừa chặn được nước vừa có điện năng dùng cho đủ mọi tiện nghi hiện đại. Chính những điều hiện hữu này khiến con người ta dần bị thuyết phục rằng: chỉ cần nắm được hết mọi quy luật, con người sẽ làm bá chủ hoàn toàn, có thể tự mình định đoạt vận mệnh của chính mình và cho cả thế giới tự nhiên. Và điều đó liệu rằng đó có phải lời nhạo báng Thiên Chúa. Hãy suy ngẫm về những trường hợp có thật trong lịch sử.
1.. Tancredo de Almeida Neves (1910-1985). Ông là một chính trị gia tài giỏi và uy tín của Brasil. Ông này từng trải qua nhiều chức vụ lớn, và được đánh giá rất cao, ông là thủ tướng đầu tiên của Brasil, từng bộ trưởng Bộ tài chính, bộ nội vụ. Trong những năm cuối đời, dường như Tancredo Neves đã chắc chắn được bầu làm Tổng thống của Brasil. Vài dòng liệt kê đó thôi đủ để chứng minh cho tài năng, đạo đức của vị này. Thế nhưng chỉ một câu nói báng bổ, ông đã mất hết. Tarcredo Neves từng tuyên bố công khai trước công chúng rằng: “Nếu có 500 phiểu ủng hộ, thì dù Đức Chúa Trời có muốn xóa bỏ chức Tổng thống của tôi cũng không thể!”. Vâng, ông có nhiều hơn 500 phiếu ủng hộ, ông đắc cử chức Tổng thống, nhưng ông cũng vĩnh viễn không bao giờ trở thành tổng thống Brasil. Tancredo Neves bạo bệnh và đột tử ngay trước khi đăng quang. Hãy ngầm lại lời ông nói, chữ nếu như đó cho thấy rằng chính bản thân ông cũng không tự định đoạt được 500 phiếu ủng hộ cho riêng mình, ông phải cầu mong nó, ước nó xảy ra. Và chỉ có Chúa mới định đoạt được nó có xảy ra theo mong ước đó hay không. Nhưng cũng ngay trong câu đó rằng: Chúa Trời bất lực nếu như chính điều kiện thứ nhất được đáp ứng (500 phiếu ủng hộ). Từ lời nói, thấy rằng chính trị gia kia có một niềm tin rằng Thiên Chúa cũng sẽ phải tuân theo vô điều kiện khi mà các điều kiện tự nhiên nào đó đã xảy ra. Đó chính là sự bất kính, sự nhạo báng với Chúa. Quyền năng của Chúa là vô hạn, không một điều kiện, hay giới hạn nào trong tưởng tượng của con người có thể gây khó dễ cho Chúa. Câu chuyện có thực trên của Tancredo Neves là minh chứng cụ thể nhất cho niềm tin rằng tất cả mọi thứ con người có được: tài năng, địa vị, tiền bạc, quyền lực, danh vọng đều do Thiên Chúa định đoạt.
2.. Thomas Andew (1873-1912) Nhân vật này không phải triết gia lỗi lạc, cũng không phải một nhà khoa học có tiếng trong lịch sử. Ông nổi tiếng bởi một câu nói, và có gắn với một sự kiện gây chấn động cả thế giới, một sự kiện mà cho đến nay vẫn là đề tài của khoa học, điện ảnh và tâm linh. Ngày 15 tháng 4 năm 1912, tàu Titanic chiếc tàu khách sang trọng vượt xa thời đại đã vĩnh viễn chìm nghỉm dưới Đại Tây Dương ngay trong chuyến hành trình đầu tiên. Sau hơn 1 thế kỷ, những lời đồn đoán, những truyền thuyết xung quanh con tàu Titanic ngày một nhiều hơn. Trước khi Titanic gặp nạn, không ít người đã tiên đoán về sự kiện này. Ngoài câu chuyện li kỳ về quan tài xác ướp Ai Cập cổ đại bị nguyền rủa, câu chuyện được giới truyền thông bàn tán nhiều nhất chính là lời nói bất kính của Thomas Andrew, kỹ sư thiết kế tài ba, người đứng đầu bộ phận thiết kế con tàu Titanic. Andrew vốn là kiến trúc sư hải quân, một nhà trí thức lớn, với đầu óc thông minh, địa vị cao trong xã hội. Chỉ riêng việc được chọn là người lên kế hoạch thiết kế và đóng một con tàu xa xỉ nhất thế giới cũng cho thấy tài năng của ông. Khi con tàu Titanic hoàn thiện và hạ thủy thành công, tất cả đều trầm trồ, kinh ngạc trước sự hùng vĩ, xa hoa lộng lẫy của nó. Con tàu này vượt xa mọi tiêu chuẩn của những du thuyền thượng hạng thời bấy giờ. Và một phóng viên hỏi Andrew Thomas rằng con tàu Titanic này an toàn đến mức nào. Andrew cười nói rằng: “Nó an toàn đến mức Đức Chúa Trời cũng không nhấn chìm nó được”. Trong phần lớn thời gian cuộc hành trình đầu tiên của nó, mọi sự tốt đẹp hệt như những gì Thomas Andrew tuyên bố, và nếu cứ như vậy chỉ một quãng ngắn nữa khi đến được New York, Titanic sẽ lập kỷ lục thời gian di chuyển từ Anh Quốc sang Hoa Kỳ. Nhưng ngay đêm trước ngày cập cảng New York như dự kiến, Titanic đâm vào tảng băng trôi bí ẩn và chìm nghỉm dưới đáy Đại Tây Dương. Cũng giống như ngài chính trị gia nước Brasil, kiến trúc sư trưởng Andrew này được Thiên Chúa ban cho một trí tuệ và địa vị tốt đẹp trong xã hội. Nhưng anh ta lại nghĩ rằng sau khi nắm vững được các định luật vật lý mà Chúa tạo ra thì anh có thể tìm ra cách ngăn cản quyền năng của Thiên Chúa, anh ta nghĩ rằng nếu con tàu thỏa mãn được những quy luật mà nhân loại tìm ra được thì nó sẽ chiến thắng được số phận. Và kết quả là mọi định luật ấy, mọi logic ấy dù vẫn đúng, nhưng nó cũng chẳng thể nào ngăn cản được ý muốn của Thiên Chúa.
(Còn tiếp…)
