… Transylvania, ngày cuối đông năm 1241…
Ánh chiều tà đổ bóng xuống con đường đất trải dài mênh mông giữa vùng đồng cỏ bạt ngàn. Sắc cỏ úa vàng pha lẫn làn khói sương tô đậm thêm khung cảnh tiêu điều. Chỉ vài tháng trước, nơi này đã từng là một chiến trường đẫm máu, nhiều thôn xóm đã không còn một ai sống sót sau cuộc càn quét của vó ngựa Mông Cổ. Có 4 người đang cưỡi ngựa đi trên con đường dài, một trong số đó lên tiếng:
– Tâu bệ hạ, mặt trời sắp tắt nắng, chúng ta phải tìm chỗ dừng chân.
Người vừa lên tiếng là vệ sĩ của vua Bela. Anh mới được vua phong làm vệ sĩ trong cuộc chiến sống còn với quân xâm lăng du mục. Vua Bela sau hồi lâu suy nghĩ liền ra lệnh cho các thuộc hạ:
– Đến gốc sồi già phía kia, ta đối lửa nghỉ tạm.
– Tuân lệnh! “Cả 3 người còn lại hô to.”
Vua Bela và các thuộc hạ đang trên đường đi khảo sát những đô thị vùng Transylvania, vùng chiến lược quan trọng và bị tàn phá khủng khiếp nhất. Cả ngày hôm đó, vẻ mặt của vua luôn nghiêm nghị, đăm chiêu. Cuộc chiến ngắn ngủi với người Mông Cổ đã khiến một nửa dân số Hungary phải bỏ mạng, vô số thị trấn bị cướp phá, hàng trăm pháo đài bị đốt thành tro bụi. Là quân vương một nước, vua Bela thấu hiểu hơn ai hết những tổn thất này. Ngồi bên đống lửa, vua Bela hỏi đám thuộc hạ:
– Quân Mông Cổ có ưu điểm gì mà chúng có thể đốt phá tan hoang cả khu vực rộng lớn chỉ trong một thời gian ngắn đến như vậy. Các ngươi có cách giải thích nào hợp lệ không?
Cả ba thuộc hạ đều suy ngẫm hồi lầu. Một người đẩy thêm củi cho đống lửa cháy to hơn. Đó là Trưởng đội kỵ binh hoàng gia, anh lên tiếng:
– Muôn tâu bệ hạ! Cách tổ chức chiến tranh của bọn Mông Cổ khác xa với những kẻ thù trước đây của chúng ta. Chúng tấn công ồ ạt như thác nước đổ xuống. Quân đội và thành trì của chúng ta bị phá tan chỉ trong chốc lát.
Người cận vệ cũng lên tiếng:
– Muôn tâu bệ hạ! Ngoài việc kẻ định mạnh, ngày hôm nay đi thị sát chúng ta đều thấy rằng các thị trấn hầu như đều không được bảo vệ tốt. Ngay cả những pháo đài hay tháp canh bảo vệ cũng chỉ được làm bằng gỗ, bình thường nếu chống lại đám thổ phỉ thì không sao, nhưng hễ gặp phải đạo quân lớn thì khó có thể đứng vững được.
Nghe hai kẻ bề tôi, ngẫm nghĩ một lát, vua Bela phán:
– Điều hai ngươi nói đúng với ý của ta.”Quay sang người còn lại vua nói tiếp”. Tể tướng, nãy giờ ngươi vẫn chưa trả lời câu hỏi của ta?
Người mà vua Bela vừa nhắc chính là quan tể tướng, một nhân vật đầy mưu trí, được cả vua và quần thần kính trọng. Tể tướng thận trọng trả lời vua:
– Bệ hạ! Nãy giờ mọi người đều đổ lỗi cho ngoại cảnh quân địch mạnh, trang bị của ta yếu. Nhưng chính chúng ta đang bỏ qua cốt lõi của vấn đề. Bản thân chúng ta chưa bao giờ lường trước đến việc phải đối mặt với kẻ thù đáng sợ đến như vậy.
Vua Bela vừa nghe vừa quan sát hai thuộc hạ còn lại cũng đang chăm chú lắng nghe, vua nhắc quan tể tướng “Nói tiếp đi!”. Quan tể tướng tiếp lời:
– Từ việc tổ chức phòng ngự, các pháo đài của ta chưa từng nghĩ đến việc phải đối phó với quân đội lớn, nên chỉ xây bằng gỗ, cho đến việc bố trí các tháp canh hỗ trợ và cả các con đường tiếp vận đều rất thiếu an toàn, nên khi một pháo đài bị vây, các lực lượng xung quanh hỗ trợ đều không kịp tiếp cứu. Các thị trấn, và các đô thị hầu như không có chút phòng bị nào, nên ngay khi các pháo đài thất thủ, cư dân trong thành thị ngay lập tức trở thành con mồi để quân địch tàn sát cướp bóc. Mà chính cư dân cũng vô cùng bị động, không hề được chuẩn bị trước các tình huống phải phản kháng với giặc. Nhìn nhận như vậy, mỗi pháo đài của ta chỉ như những viên gạch rời rạc, không ghép với nhau để xây nên một bức tường thành đủ cứng vững nhằm ngăn chặn quân Mông Cổ. (Đón xem phần 2)
