… Tèo nhờ lợi thế sức vóc hơn hẳn Tí nên xách được nhiều nước hơn. Nhận ra rằng mình có thể xách được khối lượng lớn hơn hẳn, Tèo không ngần ngại đi mua hai xô nước mới, lớn gấp rưỡi và dùng nó để xách nước hàng ngày. Sáng kiến này cộng với sức vóc và cả sự chăm chỉ của mình, mỗi ngày Tèo kiếm được số tiền nhiều gấp 5 lần của anh bạn Tí. Ngày qua ngày, Tèo vẫn luôn luôn chăm chỉ ra suối xách nước từ sáng sớm đến chiều muộn mới về. Thời gian thấm thoắt trôi mau, chỉ sau hai năm, Tèo đã tích lũy được một số vốn khá lớn. Tuy vậy, có những ngày nghỉ, Tèo cũng thấy rằng công việc hàng ngày của mình rất mất sức, chỉ 5 năm nữa thôi khi có tuổi Tèo sẽ khó có thể đủ sức để làm việc này nữa.
Một ngày nọ, Tèo rời khỏi làng xuống thị trấn để mua một số đồ dùng. Ở thị trấn, Tèo trông thấy vố số những vật dụng hữu ích mà làng mình chưa từng được biết đến. Mục đích ban đầu khi vào thị trấn, Tèo chỉ muốn tìm một chút đồ đạc cá nhân, nhưng anh đã hoàn toàn bất ngờ trước những hàng hóa nơi này. Tèo đặt biệt chú ý đến một chiếc xe dùng sức kéo, và một ý tưởng bất chợt nảy ra trong đầu anh. Tèo lập tức quay trở về làng, quan sát con đường mà hàng ngày anh và Tí vẫn xách những xô nước từ suối về. Ngay ngày hôm sau, Tèo quay trở lại thị trấn, anh dùng hết số tiền tiết kiệm được trong hai năm xách nước để mua một chiếc xe kéo phù hợp với địa hình từ suối nước về làng, và một thùng chứa vừa đủ đặt trên xe kéo. Với chiếc xe kéo này, Tèo không những không còn phải vất vả xách từng xô nước nữa, mà trái lại mỗi chuyến đi anh có thể mang về một thùng chứa tương đương 10 xô nước. Tèo vẫn chăm chỉ với công việc hàng ngày của mình. Thời gian lại tiếp tục trôi đi, 5 năm sau nhờ chiếc xe kéo mà Tèo đã tiết kiệm được số tiền rất lớn. Tèo xây lại căn nhà, xây thêm một bể chứa nước lớn cho riêng mình. Tèo mua thêm một con ngựa để kéo xe nước thay cho mình. Với chiếc xe kéo và con ngựa, Tèo không còn phải lao lực như trước kia mà vẫn có nhiều nước để bán cho dân làng. Công việc thuận lợi này được Tèo duy trì cho đến tận lúc nghỉ hưu.
Trong khi Tèo làm việc hăng say và có một kế hoạch tiết kiệm, đầu tư rất đúng đắn, Tí cũng có kế hoạch riêng cho mình. Khi mới bắt đầu công việc xách nước về làng, Tí và Tèo đều rất hăng say. Nhưng khi nhận ra rằng sức vóc của mình có phần thua kém, lại nghĩ ra cách hứng nước mưa để bán, Tí quyết định chỉ làm một buổi mỗi ngày và dùng buổi còn lại để xây dựng đường ống dẫn nước từ suối về làng. Nhưng việc xây dựng cả một đường dẫn nước từ dòng suối cách xa ngôi làng cả chục cây số phức tạp hơn gấp trăm ngàn lần so với việc mắc máng hứng nước từ mái hiên nhà. Suốt 3 năm vất vả, Tí cũng chỉ xây dựng được chưa đến một cây số đường dẫn nước. Công cuộc xây dựng đường ống ban đầu còn có vẻ suôn sẻ, nhưng càng về sau càng phức tạp. Địa hình đường núi rất hiểm trở, đất đá trên núi cũng rất cứng, việc đào núi, xây dựng máng nước ngày càng trở nên khó khăn hơn. Tí ngày càng cảm thấy nghi ngờ về kế hoạch của mình. Tuy vậy, nghĩ về 3 năm ròng rã đã bỏ ra, Tí vẫn quyết tâm thực hiện bằng được kế hoạch của mình. Suốt 3 năm đó, mỗi ngày chỉ làm một buổi, Tí chỉ đủ tiền sống qua ngày mà không có được chút tích lũy nào như Tèo. Đường ống nước là cứu cánh duy nhất của Tí. Biết rõ như vậy, nên Tí vẫn ra sức vun đắp cho công trình của mình…
Đã 5 năm kể từ khi Tí bắt đầu xây dựng đường ống dẫn nước, và đường dẫn nước cũng mới chỉ hoàn thành chưa đến 2 cây số. Tí đang thi công đoạn máng nước đi qua vách đá cheo leo. Phải làm việc một mình trong thời gian dài, lại quá cố sức để theo kịp tiến độ, Tí ngày càng mất đi sự tỉnh táo. Một ngày không may mắn, Tí trượt chân ngã xuống từ vách núi. Tuy không mất mạng nhưng từ nay chân của Tí đã bị gãy không còn đủ sức làm việc nặng nữa. Công trình đường ống nước đã lao lực suốt 5 năm của Tí bị hủy bỏ vĩnh viễn… Tí sau khi chữa khỏi vết thương cũng không thể đi xách nước như trước đây nữa. Tèo biết hoàn cảnh của bạn, nên đề nghị Tí sang làm chung với mình. Với số tiền tiết kiệm được, Tèo mua thêm 1 con ngựa và một xe kéo nữa để giao cho Tí. Kể từ đó, Tèo và Tí lại cùng nhau làm việc như ngày xưa, hàng tháng Tèo chia cho Tí một nửa tiền kiếm được từ chếc xe kéo mà Tí được giao.
Trong kịch bản thứ hai này, cả Tí và Tèo đều biết tính toán và đầu tư thời gian, công sức cho tương lai. Tí vẫn chọn giải pháp đầu tư vào hệ thống dẫn nước từ suối về làng, nhưng khác với câu chuyện giả định ở câu chuyện thứ nhất. Việc xây dựng một hệ thống dẫn nước xa hàng chục cây số bằng các máng dẫn về lý thuyết thì cũng giống như dẫn nước mưa trên mái nhà. Nhưng trên thực tế, việc triển khai một vài mét máng dẫn khác xa với việc triển khai hàng chục cây số. Một dự án tốn kém quá nhiều tài nguyên và thời gian, và tính trong thời gian dài tiềm chứa quá nhiều rủi ro. Tí đã sụp đổ hoàn toàn vì sự đầu tư mạo hiểm. Đây cũng chính là hình ảnh của những tân sinh viên, những nông dân mới bán đất đầu tư vào công ty đa cấp. Những người vừa thiếu kinh nghiệm, thiếu kiến thức lại vừa dư thừa ham muốn làm giàu bất chấp. Tí trong câu chuyện vẫn còn may mắn vì có một anh bạn Tèo có đủ tiềm lực cứu giúp mình, nhưng rất nhiều tân sinh viên đã đánh mất cả tương lai vì giấc mơ đa cấp.
Nhìn từ nhân vật Tèo, khác với câu chuyện thứ nhất, suốt cả mấy chục năm chỉ chăm chỉ xách nước mà không hề có một chút suy tính hay so sánh nào. Trong câu chuyện thứ hai này, Tèo là hiện thân của một người làm công ăn lương biết toan tính, biết cân nhắc khả năng của mình, và lựa chọn đầu tư vào những dự án thiết thực khả thi hơn rất nhiều. Lần đầu tư thứ nhất, Tèo dùng 2 xô nước lớn gấp rưỡi, đây là đầu tư thô, đầu tư tài nguyên sức khỏe và thời gian của tuổi trẻ. Đây cũng là hình ảnh của những người trẻ tuổi ra sức làm thêm giờ, nỗ lực hoàn thành vượt định mức công việc. Lần đầu tư thứ hai, Tèo mua về chiếc xe kéo và thùng đựng nước. Tài sản mới này giúp Tèo giảm bớt công sức, mặc dù so với việc sở hữu một hệ thống dẫn nước tự động, chiếc xe kéo chỉ làm giảm bớt sự vất vả, và cho phép Tèo tạo ra nhiều sản phẩm hơn. Đối chiếu với thế giới thực, đây cũng chính là sự kiện những người làm thuê biết tiết kiệm và đầu tư vào nhưng cơ sở kinh doanh nhỏ. Ví dụ như một người thợ máy giỏi sau khi đã làm thuê và tích lũy đủ tiền, anh ta đầu tư tiền tiết kiệm mua máy móc, mở xưởng cơ khí và tự mình làm chủ. Rõ ràng, con đường này cần nhiều công sức hơn, và cũng không giúp người đầu tư được nhận tiền mà không cần lao động như cách mà các diễn giả đa cấp quảng cáo. Nhưng đổi lại, con đường này rất an toàn, và khả thi hơn rất rất nhiều lần so với giấc mơ đa cấp… (Đón xem phần 3)
